Με άποψη : 4-6-0: Το σύστημα του μέλλοντος ;

Οι 6 μέσοι συνεργάζονται σε άμυνα και επίθεση με το προωθημένο μεσοεπιθετικό να έχει τον πολυδιάστατο ρόλο να ενώσει τις γραμμές

Ένα αρκετά αντισυμβατικό σύστημα είναι το 4-6-0, που κατά πολλούς αποτελεί μία νέα τάση που θα εξελιχθεί πολύ στα επόμενα χρόνια. Το 2003 ο Κάρλος Αλμπέρτο Παρέιρα (προπονητής της Βραζιλίας στο Μουντιάλ του 1994) προέβλεψε σε ένα συνέδριο προπονητών ότι το σύστημα του μέλλοντος θα είναι το 4-6-0. Λίγα χρόνια αργότερα (2005-2006) ο Λουτσιάνο Σπαλέτι χρησιμοποίησε κατά κόρον ένα σύστημα χωρίς επιθετικούς στην Ρόμα με τον Τότι να είναι ο μοναδικός προωθημένος της ομάδας. Παρόμοιες προσπάθειες έγιναν και από τον Φέργκιουσον όταν αναγκάστηκε να αγωνιστεί χωρίς τον Ρούνει το 2008. Παρά τα παραπάνω εμπνευστής του 4-6-0 θεωρείται ο Άνχελ Ιορντανέσκου όπου παρουσίασε κάτι παρεμφερές με την Ρουμανία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994 στην νίκη της ομάδας του επί της Αργεντινής με 3-2.

Ιστορική εξέλιξη

Πολύ θεωρούν ότι η παρουσία επιθετικών παικτών εγγυάται γκολ και ευκαιρίες. Η τακτική αυτή φιλοσοφία ξεκινά από πολύ παλιά με του προπονητές να χτίζουν ομάδες πάνω σε αυτή την τακτική προσέγγιση. Το 1872 Αγγλία και Σκωτία παρουσίασαν συνολικά 13!!! φορ στον μεταξύ τους αγώνα. Αυτό δεν βοήθησε σημαντικά αφού ο αγώνας έληξε 0-0!!

Η εξέλιξη του ποδοσφαίρου αλλά κυρίως η σωματική ανάπτυξη και εξέλιξη των ποδοσφαιριστών δημιούργησε ανάγκες για περισσότερους μέσους και λιγότερους επιθετικούς στον αγώνα.(Αυτό είναι πλέον ξεκάθαρο με το 4-2-3-1 να είναι το πιο πολυφορεμένο σύστημα της εποχής).  Μέσοι με ταχύτητα, δύναμη και αντοχή ήταν σε θέση να καλύψουν πολλές θέσεις και λειτουργίες στην διάρκεια του αγώνα και να συμμετέχουν πιο δυναμικά στην ανάπτυξη αλλά και αμυντική λειτουργία της ομάδας από τους “απομονωμένους” επιθετικούς. Στην ουσία οι προπονητές αναζητούν φόρμουλα ώστε να έχουν όσο πιο πολλούς παίκτες γίνονται στις δύο κύριες φάσεις του παιχνιδιού – άμυνα και επίθεση.

Η Ολλανδία του 1974, αν και στηρίχθηκε στο 4-3-3, παρουσίασε ένα ποδόσφαιρο όπου 10 παίκτες αμύνονται και 10 επιτίθενται. Παρόμοιες προσπάθειες έγιναν από τον Σάκι με την Μίλαν του 1990 και προσφάτως από την Άρσεναλ του Βενγκέρ και την Μάντσεστερ του Φέργκιουσον.

Οι 6… Ντέκο

Ο Άντυ Ρόξμπερκ- πρώην ομοσπονδιακός προπονητής της Σκωτίας και νυν τεχνικός διευθυντής της ΟΥΕΦΑ – είναι κατηγορηματικός όσον αφορά το 4-6-0. «Το σύγχρονο ποδόσφαιρο απαιτεί ταλαντούχους, πολυδιάστατους ποδοσφαιριστές που μπορούν να προσφέρουν σε διάφορους αγωνιστικούς ρόλους. Πλάγιοι χαφ που γίνονται εξτρέμ και μεσοεπιθετικοί που γίνονται σέντερ φορ μπορούν να δώσουν άλλη διάσταση στο αγώνα αν εναλλάσσονται στις θέσεις και διαθέτουν στοιχεία όπως η ταχύτητα, η δύναμη και η ποδοσφαιρική έμπνευση. Το 4-6-0 δημιουργεί μία βάση 6 παικτών, που αν έχουν τα κατάλληλα χαρακτηριστικά, μπορούν να επιτεθούν αλλά και να αμυνθούν εξαιρετικά. Δυστυχώς η σωστή εφαρμογή του συστήματος απαιτεί την ταυτόχρονη παρουσία… 6 Ντέκο στην ομάδα: δηλαδή παικτών που πασάρουν, πρεσάρουν, τρέχουν, τριπλάρουν, δημιουργούν και εκτελούν».

Τακτική ανάλυση

Στην ουσία το 4-6-0 είναι μία παραλλαγή του 4-2-3-1 που στηρίζεται στην ικανότητα παικτών υψηλής κλάσης να αλλάζουν θέσεις και να δημιουργούν κενούς χώρους. Ο βασικός σέντερ φορ αντικαθίσταται από ένα παίκτη τύπου Τότι που παραπέμπει πιο πολύ σε επιτελικό μέσο με κύριο στόχο να δώσει στην επιθετική τετράδα σχήμα, φαντασία και επιθετικές επιλογές. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι για να εφαρμοστεί ένα τέτοιο σύστημα απαιτείται τρομερή τεχνική κατάρτιση και ταχύτητα από τουλάχιστον 4 από τους 6 μέσους (ιδίως τους μεσοεπιθετικούς). Σε διαφορετική περίπτωση το γκολ θα αποτελεί… σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες.

Τα κυριότερα πλεονεκτήματα του 4-6-0 είναι δύο όπως παραδέχθηκε και ο Ρομπέρτο Μαντσίνι σε σχετικό σεμινάριο προπονητικής:

Η παρουσία 6 μέσων εγγυάται κατοχή, δυνατότητα ασφυκτικής πίεσης και πολλών κερδισμένων μπαλιών στο νευραλγικό χώρο του κέντρου.
Η αμυντική τετράδα του αντιπάλου στην ουσία αποδιοργανώνεται και δεν έχει σημαντικό ρόλο στο παιχνίδι την ώρα που το να αμυνθείς σε μία πολυπρόσωπη τετράδα παικτών φαίνεται να αποτελεί αρκετά δύσκολο εγχείρημα.

Από την άλλη τα μειονεκτήματα του ιδιόμορφου 4-6-0 δεν είναι λίγα.

Για να εφαρμοσθεί λειτουργικά απαιτείται η παρουσία 6 μέσων υψηλότατου επιπέδου και τακτικής. Το να έχεις 6… Ντέκο στην ομάδα δεν είναι και ότι πιο εύκολο.
Το σκοράρισμα γίνεται πολύ πιο πολύπλοκο από ότι στα απλά – συμβατικά συστήματα με επιθετικό(ους).
Η απουσία σημείου αναφοράς στην επίθεση δεν ευνοεί την επιθετική λειτουργία.
Η άμυνα ζώνης ψηλά σε συνδυασμό με την χρήση τεχνητού οφσάιντ φαίνεται να είναι πολύ αποτελεσματική απέναντι σε συστήματα που αφήνουν κενό τον χώρο της επίθεσης (4-6-0 ή ακόμα 4-5-1 με φορ που κατεβαίνει αρκετά χαμηλά σε βοηθητικούς ρόλους). Αυτό είναι λογικό αφού οι κενοί χώροι στην επίθεση αχρηστεύονται  -κάτι που στην ουσία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το σύστημα με γρήγορους μεσοεπιθετικούς και πολλές κάθετες. Βασικός εμπνευστής αυτής της αμυντικής λειτουργίας ήταν ο Ζεζέ Μορέιρα στην Βραζιλία του 1950 όταν και σκέφτηκε τρόπους για να «ενεργοποιήσει» επιθετικά την αμυντική του τετράδα.

Συμπέρασμα

Το αν το 4-6-0 στη ουσία υφίσταται και εφαρμόζεται θα συνεχίσει να αποτελεί αντικείμενο συζήτησης στα προπονητικά στέκια. Το θέμα είναι ότι η προσπάθεια αναζήτησης του «ολοκληρωτικού» ποδοσφαίρου συνεχίσει και θα συνεχίζεται όσο το ποδόσφαιρο εξελίσσεται. Και αυτό το «ταξίδι» είναι που κάνει το ποδόσφαιρο βασιλιά των σπορ.


πηγη:overlap.gr